Vita gazette: İran protestolarla sarsılıyor. İran’da Mahsa Amini’nin ölümü ve din polisine yönelik, kadınlarla başlayan protestolara, erkekler de katıldı. Başörtüsünü doğru bir şekilde takmadığı gerekçesiyle tutuklanan ve gözaltında hayatını kaybeden Mahsa Amini’nin ölümünü protesto eden eylemciler, “Saç yoksa günah da yok” diyerek saçlarını kesiyor, kazıtıyor, peruklarını atıyor.

15 Eylül’de Şanghay İşbirliği Örgütü’ne tam üyelik belgesini imzalamasının ardından kutlamalara sahne olması beklenen İran, protestolarla sarsılıyor.  16 Eylül’de başkent Tahran’da din polisi tarafından gözaltına alındıktan sonra hayatını kaybeden 22 yaşındaki Mahsa Amini’nin ölümüyle ilgili protestolar ülkenin birçok şehrine sıçradı. Pazartesi günü gösterilere göstericilere ateş ederek karşılık veren polisle büyük çatışmalar yaşandı: beş kişi öldü.

Çeşitli İran gazetelerine göre, dini polis başkanı Albay Ahmed Mirzaei görevinden uzaklaştırıldı. Ancak bu kişisel uzaklaştırma, kamusal yaşamını sınırlayan katı yasalara ve İran halkının üzerindeki baskılara yönelik artan hoşgörüsüzlüğünün bir parçası olan protestoları yatıştırmak için yeterli olmadı.

Mahsa Amini, 16 Eylül’de ailesiyle birlikte Tahran’da bir parkta yürürken tutuklandı. Onu tutuklayan din polisine göre, İran yasalarının tüm kadınlar için öngördüğü gibi İslami peçe veya başörtüsü takmamıştı. Amini, tutuklandıktan sonra hayatını kaybetti. Amini’nin ailesine ve şimdilerde inandırıcı olan çeşitli ifadelere göre, kadın hapishanede dövülerek öldürüldü.

Pazartesi günü, diğer şeylerin yanı sıra, Amini’nin cesedinin görüntüleri yayınlandı: resmi olarak doğrulanmadı, ancak oldukça güvenilir oldukları, kafa ve vücudun diğer kısımlarına büyük bir şiddet uygulandığını gösterdiğine inanılıyor. Din polisi ise Amini’nin cezaevinde kalp krizi ya da sara krizi geçirerek öldüğünü iddia ediyor.

Protestolar, ölüm haberlerinin yayılmasının hemen ardından başladı ve giderek yaygınlaştı. Bir insan hakları örgütü olan Hengaw’ın raporlarına göre, polis protestoculara ateş açtı ve beş kişiyi öldürdü. Kürtlerin yaşadığı şehirlerde, Amini’nin memleketi Saqez’de iki, Divandarreh’te iki ve Dehgolan’da beşinci kişi öldürüldü: Ancak en büyük gösteriler başkent Tahran’da gerçekleşti ve birçok kişi sadece Amini’nin ölümünü değil, kapatılmasını istedikleri din polisinin suistimallerini de protesto etti. Göstericileri dağıtmak için tazyikli su, cop, göz yaşartıcı gaz ve plastik mermi kullanan polisle çatışmalar yaşandı: kesin bir sayı teyit etmek mümkün olmasa da düzinelerce yaralı. Yetkililer ayrıca ülkenin çeşitli yerlerinde interneti erişilemez hale getirdi.

Pazartesi günü göstericiler arasında pek çok kadının başörtüsü takmadığı ve sloganlardan birini de “Kadın, yaşam, özgürlük” oluşturdu.

Tahran’da, aşırı muhafazakar Ebrahim Raisi liderliğindeki teokratik rejimin dayattığı katı ahlaki yasalara ve dini polise karşı artan bir sabırsızlığın olduğu biliniyor. Birçok ünlü kişi, şarkıcı ve sporcu alenen din polisinin feshedilmesini isterken, diğerleri Raisi’nin seçilmesinden sonra daha da zorlaşan ahlaki yasaların gevşetilmesini istedi.