Menu
Le notizie dall’Italia.
Haberler : Haftalık kısa dünya turu
Vita gazette – ABD’den NATO’ya ve AB’ye, Rusya’dan, Çin’e ve Pasifiklere… Enerjiden silahlanmaya ve açlığa… Kültür ve sanattan tarihe… Doğal afetlerden yeni keşiflere ve teknolojiye… Tarihe kaydedilen önemli notlar… (18– 25 Temmuz 2022)
Uluslararası ilişkiler ve stratejiler
AB – Ukrayna: Avrupa Birliği Ukrayna’ya 500 milyon Euro’luk ek askeri yardım kararı aldı. (18 Temmuz)
Enerji – AB – Azerbaycan: Azerbaycan ile Avrupa Birliği arasında enerji alanında Stratejik Ortaklık Mutabakat Zaptı imzalandı. AB Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen, Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev’le yaptığı görüşme sonrasında, “Bugünkü anlaşmayla Azerbaycan’dan AB’ye gaz arzını ikiye katlayarak Güney Gaz Koridoru’nu genişletmeyi taahhüt ediyoruz. Bu, bu kış ve sonrasındaki gaz tedarikimiz için iyi bir haber” dedi. (18 Temmuz)
Çin – ABD: İki ülke arasında gerilim tırmanıyor. Çin, ABD’den Tayvan’a yapacağı potansiyel silah satışını derhal iptal etmesini istedi. ABD Dışişleri Bakanlığı, Tayvan’a 108 milyon dolarlık askeri teknik yardım satışını onayladığı duyurmuştu. (18 Temmuz)
Enerji – Fransa – BAE: Fransa ve Birleşik Arap Emirlikleri (BAE) arasında enerji sektöründe işbirliği anlaşması imzalandı. (18 Temmuz)
Yaptırımlar – AB – Rusya: Avrupa Birliği (AB) üyesi ülkeler, Rusya’dan altın alımına yasak getiren yeni yaptırım paketini onayladı. Yaptırım paketi çerçevesinde, Rusya’dan altın ve mücevher ithalatı yasaklanacak, bazı Rus yetkililerin ve kurumların mal varlıkları dondurulacak, yaptırım uygulanan kişilere seyahat yasağı getirilecek ve daha önce SWIFT’ten çıkarılan Rusya’nın en büyük bankası Sberbank’ın varlıkları dondurulacak. (20 Temmuz)
Yaptırımlar – Rusya – Avustralya: Rusya, Avustralya’nın Rusya’ya uyguladığı yaptırımlara karşılık olarak aralarından kolluk kuvvetlerinde görevli isimlerin de bulunduğu 39 Avustralya vatandaşına yaptırım uyguladı. (21 Temmuz)
Enerji – Rusya: 11 Temmuz tarihinden beri bakım çalışmaları nedeniyle kapalı olan Kuzey akım 1 boru hattı bugün açıldı ve Rusya’dan Avrupa’ya gaz akışı başladı. Boru hattından geçecek gaz miktarının artıp artmayacağı henüz bilinmiyor ancak uzmanlar mevcut yüzde 40’lık akışın Avrupa’nın ihtiyaçlarını karşılamaya yetmeyeceğini belirtiyor. (21 Temmuz)
ABD – CIA – İngiltere – AB – NATO – Russia- Putin – Ukraina -Basında, “Putin hasta” iddialarına İngiltere Genelkurmay Başkanından sonra bir yalanlama da ABD’den geldi. ABD Merkezi İstahbarat Teşkilatı (CIA) Başkanı William Burns, Putin’in sağlığının kötü olduğuna dair haberlerin doğru olmadığını açıkladı. Burns, “Putin’in sağlığıyla ilgili birçok dedikodu var ancak bildiğimiz kadarıyla tamamen sağlıklı. Hatta fazla sağlıklı görünüyor” dedi. (22 Temmuz)
Rusya – Ukrayna – Tahıl krizi: Ukrayna tahılını dünya pazarlarına ulaştırılacak tahıl koridoru için anlaşma Birleşmiş Milletler (BM) Genel Sekreteri Antonio Guterres’in ve Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın katılımıyla İstanbul’da imzalandı. (22 Temmuz)
Yaptırımlar – Rusya – Google: Rusya, Donetsk bölgesinde Google’ı yasakladı. Karar. “Ruslara karşı terör ve şiddeti teşvik ediyor” gerekçesiyle alındı. (22 Temmuz)
Japonya – Rusya – Çin: Japonya yayınladığı savunma raporunda Rusya ve Çin’in artan tehdit olarak gösterdi. (22 Temmuz)
Silahlanma – AB – Ukrayna: AB’nin Ukrayna’ya askeri yardımlarının toplam miktarını 2,5 milyar avroya çıkardığını duyurdu. (22 Temmuz)
AB – İngiltere: AB Komisyonu, İngiltere’ye, Kuzey İrlanda Protokolü’ne uymadığı gerekçesiyle yasal işlem başlatıldığını açıkladı. (22 Temmuz)
Yaptırımlar – Rusya – Ukrayna – AB: Rusya, AB üyesi Yunanistan, Danimarka, Slovenya, Slovakya ve Hırvatistan’ı “dostane olmayan ülkeler” listesine dahil etti. (23 Temmuz)
ABD – Çin: ABD Genelkurmay Başkanı Orgeneral Mark Milley, Çin ordusunun “son 5 yılda önemli derecede daha saldırgan ve tehlikeli” olduğunu savundu. (24 Temmuz)
Siyaset – Seçimler
Bulgaristan: Başbakan Kiril Petkov hükümetinin istifasının ardından Cumhurbaşkanı Rumen Radev, hükümet kurma görevini Bulgaristan Sosyalist Partisi’ne (BSP) verdi.(18 Temmuz)
İngiltere- İktidardaki Muhafazakar Parti’nin yeni liderini ve ülkenin başbakanı belirlemek için yapılan oylamada aday sayısı 4’e düştü. Bugün yapılan oylamada 115 ile en yüksek oyu eski Maliye Bakanı Rishi Sunak aldı. 3 kez art arda en yüksek oyu alan Sunak, Muhafazakar Parti’nin yeni lideri ve ülkenin başbakanı olma yolunda ilerliyor.
İngiltere Başbakanı Boris Johnson, kendisine yöneltilen istifa baskılarının ardından 7 Temmuz Perşembe günü istifa etmişti. Johnson’ın istifasıyla başlayan yeni liderlik seçimlerinin 5 Eylül’e kadar sona ermesi planlanıyor. Johnson, 5 Eylül’de yeni lider göreve başlayana kadar başbakanlık ve parti liderliği görevlerine devam edecek. (18 Temmuz)
İngiltere: Hükümet kendi içinde yaptığı güven oylamasında güvenoyunu kazandı. Böylece genel seçim ihtimali ortadan kalktı. (19 Temmuz)
İtalya: Koalisyon hükümetinde meydana gelen siyasi çatlağın ardından parlamentonun üst kanadı senatoda yapılan güven oylamasında, 3 partinin oylamayı boykot etmesine rağmen Başbakan Mario Draghi, 95’e karşı 38 oyla güvenoyu aldı. (20 Temmuz)
İngiltere – İngiltere’de Muhafazakar Partinin liderlik yarışında iki aday kaldı. Eski Maliye Bakanı Rishi Sunak 137 oy ile en çok desteği aldı. Dışişleri Bakanı Liz Truss ise 113 oy olarak yarışa devam etme şansı yakaladı. (20 Temmuz)
Hindistan: Ülkenin 15. cumhurbaşkanı, iktidardaki Bharatiya Janata Partisi’nin (BJP) önderliğindeki seçim ittifakı Ulusal Demokratik İttifak (NDA) adayı Draupadi Murmu oldu.
İtalya: Başbakan Mario Draghi’nin istifasının ardından Cumhurbaşkanı Sergio Mattarella parlamentoyu feshetti. İtalya’da 25 Eylül’de erken seçime gidilecek. (21 Temmuz)
Sri Lanka: Parlamentoda yapılan oylamada devlet başkanı seçilen Ranil Wickremesinghe, yemin ederek göreve başladı. (21 Temmuz)
Hindistan: Ülkenin 15. cumhurbaşkanı, iktidardaki Bharatiya Janata Partisi’nin (BJP) önderliğindeki seçim ittifakı Ulusal Demokratik İttifak (NDA) adayı Draupadi Murmu oldu.
Sri Lanka: Yemin ederek göreve başlayan devlet başkanı Ranil Wickremesinghe, Dinesh Gunawardena’yı Sri Lanka’nın yeni başbakanı olarak atadı. (22 Temmuz)
Pakistan: Bakanlar Kurulu, 4 milyar dolarlık finansal açığın kapatılması için devlet varlıklarının yabancı ülkelere acil satılmasına ve bu süreçteki tüm prosedürlerin kaldırılmasına ilişkin kararı onayladı. (24 Temmuz)
Sri Lanka – Singapur’a kaçan eski Devlet Başkanı Gotabaya Rajapaksa’nın hakkında Tamiller’e yönelik şiddet eylemleri nedeniyle suç duyurusunda bulunularak tutuklanması istendi.
Ülkede ekonomik kriz nedeniyle artan protestoların ardından eski Devlet Başkanı Gotabaya Rajapaks ülkeden kaçmış ve e-mail yoluyla görevinden istifa etmişti. (25 Temmuz)
ABD: ABD’nin Los Angeles kentindeki Peck Park’ta meydana gelen silahlı saldırıda 2 kişi hayatını kaybetti, en az 7 kişi de yaralandı. (25 Temmuz)
Küresel ısınma – İklim değişikliği – Doğal felaketler
Nijerya – Ülkenin kuzeyindeki Yobe eyaletinde sağanakların yol açtığı sellerde 4 kişi hayatını kaybetti, 12 yerleşim yeri sular altında kaldı. (18 Temmuz)
BM – Almanya’nın başkenti Berlin’de düzenlenen Petersberg İklim Diyaloğu’na video mesajla hitap eden Birleşmiş Milletler (BM) Genel Sekreteri Antonio Guterres, insanlığın yarısının sel, kuraklık, fırtınalar ve orman yangınları nedeniyle ‘tehlike bölgesinde’ olduğunun altını çizdi. “Hiçbir milletin bunlara karşı bağışıklğı yok. Yine de fosil yakıt bağımlılığımızı beslemeye devam ediyoruz. Beni en çok rahatsız eden şey, bu küresel krizle yüzleşirken çok taraflı bir topluluk olarak birlikte çalışamıyor olmamız” diyen Guterres, şu ifadeleri kullandı: “Uluslar, ortak geleceğimiz için sorumluluk almak yerine suçlama oyununu oynamaya devam ediyor. Bu şekilde devam edemeyiz. Bu güven, çok taraflılık ve işbirliği anlamına geliyor. Bir seçeneğimiz var. Toplu eylem veya toplu intihar. Bu bizim elimizde” dedi. (18 Temmuz)
Yangın – Fransa: Ülkenin güneybatısındaki Gironde bölgesinde 7 gün önce başlayan ve hala söndürülemeyen yangında 14 bin 300 hektarlık yeşil alan yandı. (18 Temmuz)
AB: Avrupa Birliği (AB) Ortak Araştırma Merkezi, Avrupa topraklarının yüzde 44’ünün kuraklık tehdidiyle karşı karşıya olduğu konusunda uyardı. (19 Temmuz)
Sel – Japonya: Japonya’da etkili olan şiddetli yağış nedeniyle bazı bölgelerde sel baskınları yaşanırken, 470 bin kişi için tahliye emri verildi. (19 Temmuz)
Avustralya: Avustralya’da hükümetin 5 yıllık çevre raporuna göre, iklim değişikliği nedeniyle ülkedeki toprak ve tür çeşitliliği azalıyor. Raporda, iklim değişikliğinin tehdit ettiği türlerin oranının yüzde 8 arttığı belirtildi. (19 Temmuz)
Yangın – Slovenya: Avrupa’da etkili olan şiddetli kuraklık ve sıcak hava dalgasının yol açtığı orman yangınları sürüyor. Slovenya’da 4 köy tahliye edildi. (21 Temmuz)
Deprem – İran: İran’ın Hürmüzgan eyaletinde 2 dakika arayla 5.8 ve 5.7 büyüklüğünde 2 deprem meydana geldi. (23 Temmuz)
Yangın – ABD: California eyaletinde aşırı sıcakların etkisiyle orman yangınları bir günde hızla büyüdü. 240 hektarlık alanı etkileyen alevler 24 saatte 4800 hektara yayıldı. Acil durum ilan edildi. (24 Temmuz)
Yangın – Yunanistan: Ülkede 24 saatte 53 noktada orman yangını çıktı. (24 Temmuz)
Sel – Meksika: şiddetli yağışların neden olduğu sel felaketinde 1 kişi hayatını kaybetti, birçok ev ve araçta ise maddi hasar meydana geldi. (24 Temmuz)
Kuraklık – Meksika: NASA, uzaydan çektiği fotoğraflar ile Meksika’daki kuraklık ve su sorununu gözler önüne serdi. Meksika’nın Cerro Prieto Barajı’na ait 20 Temmuz 2015 ve 7 Temmuz 2022 tarihlerinde çekilen uydu fotoğrafları barajdaki su seviyesinin şimdiye kadar ki en düşük seviyeye indiğini gösterdi..
Küresel ısınma: Kutuplardaki erimeyi inceleyen bilim insanları Grönland’daki buz tabakasında geçtiğimiz hafta sonu 18 milyar ton buzun erdiğini açıkladı. (25 Temmuz)
Sağlık
Covid-19-ABD: ABD’de Covid-19’dan ölenlerin sayısı 1 milyon 23 bin 810’a, Covid-19 tespit edilenlerin sayısı, 89 milyon 549 bin 744’e çıktı. (18 Temmuz)
Maymun çiçeği – Almanya: Robert Koch Enstitüsünden yapılan açıklamada, ilk vakanın görülmesinin üzerinden 2 ay geçen ülkede 2033 vaka kaydedildiği belirtildi. Açıklamada “Mevcut bilgilere göre, bu salgındaki bulaşmalar öncelikle cinsel faaliyetler bağlamında, şu anda özellikle diğer erkeklerle cinsel ilişkiye giren erkekler arasında gerçekleşiyor” ifadesine yer verildi. 2033 vakanın sadece dördünün kadın olduğu, çocuklara ise hiç bulaşmadığı kaydedildi. (19 Temmuz)
Covid-19: Dünya Sağlık Örgütü, sonbahardan itibaren vaka artışlarının daha kötüye gidebileceği ve virüsle mücadelenin iyice zorlaşabileceği uyarısını yaptı. (19 Temmuz)
WMO-Küresel ısınma: Dünya Meteoroloji Örgütü (WMO) Genel Sekreteri Petteri Taals, küresel ısınmanın dünya genelinde sıcak hava dalgalarının daha sık ve yoğun hale getireceğini açıkladı. Paald, küresel ısınmanın olumsuz etkilerinin en az 2060’ya kadar süreceğini açıkladı. (19 Temmuz)
Sıcak hava dalgası – Irak: Avrupa ülkeleri aşırı sıcaklarla kavrulurken, Ortadoğu ülkesi Irak’ın başkenti Bağdad’da termometreler 50 dereceye yaklaştı. (19 Temmuz)
Sıcak hava dalgası – İngiltere: Son dönemde güneyden gelen sıcak hava dalgasının etkisiyle tarihinin en yüksek sıcaklıklarını yaşayan İngiltere’de ilk kez 40 C’nin üzerinde bir sıcaklığın geçici olarak kaydedildiği belirtildi. İngiltere Meteoroloji Kurumu (Met Office), yerel saatle 11:50’de Londra Heathrow’da 40.2C’lik sıcaklığın ölçüldüğünü söyledi. (19 Temmuz)
Sıcak hava dalgası – Belçika: Ülkede çeşitli bölgelerde 40 dereceye varan sıcaklıklar nedeniyle kırmızı alarm verilirken, ülke genelinde turuncu kod uygulanıyor. (19 Temmuz)
Maymun çiçeği – İsrail: Ülkede bugüne kadar 101 maymun çiçeği vakası tespit edildi. (19 Temmuz)
Fransa: Fransa’da yapılan bir araştırma, şişelenmiş suların yüzde 78’inin mikroplastik içerdiğini ortaya koydu. Çevre İçin Harekete Geç (Agir pour l’environnement) Derneği tarafından Labocea laboratuvarına yaptırılan araştırmada, sonuçların endişe verici olduğunu araştırmanın hiç kullanılmamış ve sıcağa maruz kalmamış şişelerle yapıldığını, bunun da mikroplastiklerin ortaya çıkma oranını düşürdüğünü, gerçek kullanım koşullarında daha fazla mikro plastik görüleceğini kaydetti. Dernek, şişelenmiş suların mikro plastik denetiminden geçirilmesini ve 2027 yılından itibaren plastik şişelerin yasaklanması çağrısında bulundu. (22 Temmuz)
Covid-19 – ABD: ABD’deki toplam Covid-19 vaka sayısı 90 milyonu, toplam can kaybı sayısı ise bir milyonu üstüne çıktı.(22 Temmuz)
WHO – Monkeypox: Dünya Sağlık Örgütü (WHO), Monkeypox hastalığı için küresel bir acil durum ilan etti. Son verilere göre 65 ülkede 15.000’den fazla kişide hastalık görüldü. (23 Temmuz)
İnsan ve hayvan hakları
Afganistan: Ülkede yönetimi ele geçiren Taliban’ın, Finans Bakanlığı’nda çalışmasına izin vermediği kadınlardan yerlerine geçebilecek erkek tanıdıklarını önermesini istiyor. Taliban, ülkede yönetimi 2021’in Ağustos ayında ele geçirdikten sonra kadınların kamu sektöründe çalışmasını yasaklamıştı. Devlet kurumlarına çalışan kadınlaR evlerine gönderilmişti ve radikal İslamcı grup çalışmamaları için kendilerine azaltılmış maaşlar ödemeye devam etmişti. The Guardian’a konuşan Afgan kadınlar, Taliban yetkililerinin kendilerini arayıp eskiden yaptıkları işleri yapmaları için erkek yakınlarını önermelerini istediğini belirtti. (18 Temmuz)
Meksika: Meksika’da bir kadın yakılarak öldürüldü. Zapopan şehrinde bir parkta öldürülen Luz Raquel Padilla’nın cinayeti ülkede şiddetin tepki çeken son örneği oldu. Meksika’da geçen yıl 1.004 kadın öldürüldü. Ülkede günde ortalama 10 kadının öldürüldüğü düşünülüyor. 11 yaşında otistik bir oğlu olan Padilla, engelli ailelerin birbirine destek olduğu “Meksika’yı Koruyorum” grubunun da bir üyesiydi. Grup, oğlunun seslerinden rahatsız olduğunu dile getiren bir komşu tarafından Padilla’nın çok kez tehdit edildiğini aktardı. (22 Temmuz)
Kanada – Papa Francis, Katolik Kilisesi’nin Kanada’daki yatılı okullarında fiziksel şiddete ve cinsel istismara maruz kalan yerli gruplarla görüşmek üzere Kanada’ya gitti. (24 Temmuz)
Bilim – Teknoloji – Keşif
Hint Okyanusu: Avustralya’da bilim insanları, Hint Okyanusu’nda 5 bin metre derinlikte son derece nadir rastlanan bir deniz anasını görüntüledi. Minderoo Vakfı ve Batı Avustralya Üniversitesi’nden okyanus uzmanları, ekolojistler, genetikçiler ve yerbilimcilerden oluşan bilim insanları, 3 yıllık ‘Derin Deniz Araştırması’ sırasında bu keşfi yaptılar. (21 Temmuz)
Çin: Ülkenin güneybatısındaki bir restoranın açık avlusunda, 100 milyon yıl öncesine ait dinozor ayak izleri ortaya çıkarıldı. Paleontologlara göre, Sichuan eyaletinin Leshan bölgesindeki restoranın avlusunda, erken Kretase döneminde yaşamış bir tür dinozor olan iki sauropodun ayak izleri, birkaç taş arasında bulundu. (22 Temmuz)
Amerika: Felçli hastaların bilgisayar komutlarını kullanabilmelerini sağlayan çip, Avustralya’dan sonra ABD’de de ilk kez bir hastaya takıldı. Avustralyalı “Synchron” şirketinin geliştirdiği 3.81 santimetrelik bu aygıt, 6 Temmuz’da New York’taki Mount Sinai West tıp merkezindeki bir ALS hastasının beynine yerleştirildi. Testin sonuçları bekleniyor. (21 Temmuz)
2016 yılında kurulan Avustralyalı şirket Synchron, daha önce ilki 2019 yılında olmak üzere Avustralya’da dört felçli hastanın beynine bu cihazı yerleştirmişti. Bu hastalar, yan etki olmadan bu beyin implantını Whatsapp’tan mesaj göndermek ve online alışveriş yapmak için kullanabiliyor.
Amerika: 2029 yılında yolcu taşımaya başlaması beklenen Supersonic ‘Overture’ uçağının yeni tasarımları ortaya çıktı. Ortalama 65-80 kişi arasında yolcu taşıyabilen uçağın Londra ve New York arasındaki yolculuğunu üç buçuk saat içinde gerçekleştirebileceği açıklandı. (22 Temmuz)
Sanat – Kültür – Tarih
Amerika – ABD’nin el koyduğu Rus oligarka ait süper yatın içerisinde paha biçilemeyen Faberge yumurtalarından bulunduğu açıklandı. Rus çarlık döneminden kalan yumurtanın dünyadaki son bir kaç örneğinden biri olduğu, bu nedenle de değerinin milyonlarca dolar edeceği düşünülüyor. (21 Temmuz)
Tarih 1885 yılıydı… Rus Çarı 3. Alexandr, eşi İmparatoriçe Maria Feodorovna’ya Paskalya Bayramı’nda özel bir hediye vermek istiyordu. Bunun için mücevher tasarımcısı Carl Faberge’i görevlendirdi. Paskalya Bayramı’nda kullanılan yumurtalardan ilham alan Faberge, bir devekuşu yumurtasının içini ve dışını mücevherlerle tasarladı. İlk yumurtanın çok beğenilmesi üzerine Faberge İmparatorluk Yumurtaları’nın her yıl paskalya bayramında üretilmesi Çarlık’ta bir gelenek haline geldi. Günümüze 43 tanesinin ulaştığı 50 yumurtanın tasarımı, Carl Faberge liderliğinde Faberge ailesi ve tasarımcıları tarafından üretildi. Rusya’da Çarlığın yıkılmasından sonra dünyanın dört bir yanına dağılan Faberge yumurtalarından bazıları özel koleksiyoncuların eline geçti. Üzerindeki mücevherlerin yanı sıra sanatçılık ve tasarımıyla da değer kazanan Faberge Yumurtaları’nın tanesine yaklaşık 10 milyon dolar değer biçiliyor. Fabergé yumurtaları, kaz yumurtası büyüklüğünde, mine işlemeli ve mücevher süslemeli. En hoş tarafı ise her yumurtanın içinden sürpriz bir tasarımın çıkması…
İtalya: Floransa kentinde iklim aktivistleri, fosil yakıt kullanımını protesto etmek için ellerini Rönesans ressamı Sandro Botticelli’nin “Primavera” adlı tablosuna yapıştırdı. (23 Temmuz)
Yaşam tarzı
Lübnan – Tüm dünyada olduğu gibi ekonomik kriz Lübnan’da da yaşanıyor. Ülkede halk arasında buna yönelik bir çözüm yöntemi üretildi. Çiçek buketlerinin yerini para buketleri aldı. Lübnanlılar bu buketler sayesinde birbirlerine incitmeden para yardımı yapabiliyor. (19 Temmuz)
Hindistan: Ülkede yaşanan tuhaf geleneksel ve dini ritüellere bir yenisi daha eklendi. Uttar Pradeş eyaletinde aşırı sıcaklığın ve kuraklığın sona ermesi ve yağmur yağması için 2 kurbağa evlendirildi. (20 Temmuz)
Hindistan: Pencap Eyalet Başbakanı Bhagwant Mann, kutsal kabul edilen nehirden su içti. Mann suyu içtikten iki gün sonra hastaneye kaldırıldı. (22 Temmuz)
