Menu
Le notizie dall’Italia.
Haberler : Haftalık kısa dünya turu
Vita gazette – ABD’den NATO’ya ve AB’ye, Rusya’dan, Çin’e ve Pasifiklere… Enerjiden silahlanmaya ve açlığa… Kültür ve sanattan tarihe… Doğal afetlerden yeni keşiflere ve teknolojiye… Tarihe kaydedilen önemli notlar… (20 Haziran-27 Haziran 2022)
Uluslararası ilişkiler ve stratejiler
-Savaş – İngiltere : İngiltere Genelkurmay Başkanı Patrick Sanders, askerlerinden Rusya ile savaşmaya hazır olmalarını istedi. Sanders askerlere gönderdiği mesajda, “Artık müttefiklerimizle birlikte savaşabilecek ve savaşta Rusya’yı yenebilecek bir ordu oluşturmak için güçlü bir zorunluluğumuz var. Orduyu bir kez daha Avrupa’da savaşmaya hazırlaması gereken bir nesiliz. 1941’den bu yana Avrupa’da kıtanın büyük güçlerinden birine karşı kara savaşı yürütme ihtimali varken göreve gelen ilk Genelkurmay Başkanıyım” ifadelerini kullandı. 20 Haziran
– Yaptırımlar – Rusya: Almanya iki Rusya vatandaşının 3 dairesine el koydu. Münih Savcılığı’ndan yapılan açıklamada, Avrupa Komisyonu’nun yaptırım listesinde bulunan Rusya Federasyonu Duma üyesi bir kişi ile eşine ait Münih’teki mülklere el konulduğu bildirildi. 20 Haziran
– Yaptırımlar – Rusya – Litvanya: Rusya Dışişleri Bakanlığı, Kaliningrad bölgesine malların demir yolu ile geçişini kısıtlama kararı alan Litvanya’ya protesto notası gönderdi. Bakanlıktan yapılan açıklamada, Rusya ve Avrupa Birliği (AB) arasında Kaliningrad bölgesine malların taşınması ile ilgili 2002’de yapılan anlaşmanın düşmance ihlal edildiği ifade edildi. Açıklamada Kaliningrad ve Rusya’nın geri kalan toprakları arasında yük taşımacılığının yeniden sağlanmaması halinde, Rusya’nın ulusal çıkarlarını koruma hakkını kendisinde saklı tuttuğuna dikkat çekildi. Kremlin Sözcüsü Dmitri Peskov Kuzey Akım doğal gaz boru hattı meselesine de değinerek, bu hattın AB’nin uyguladığı yaptırımlardan dolayı “zarar gördüğünü” belirtti. Peskov ayrıca, “Boru hattındaki türbinlerin iyice onarılması gerekiyor. Bazı türbinler, geri gönderilemiyor. Yani Avrupalılar, türbinleri yerine koymuyor. Gazın gönderilmesi için gerekli malzemeler yok. Bu kriz, Avrupa’nın eliyle yaratıldı” dedi. 20 Haziran
AB – Libya : Avrupa Birliği (AB), istikrara ulaşana, seçimler yapılana ve uzlaşı sağlanana kadar Libya’ya desteğini sürdüreceğini açıkladı. 21 Haziran
Silahlanma – Almanya – Ukrayna : Alman hükümeti Rusya-Ukrayna Savaşı’nın başlamasından sonra ilk kez Ukrayna’ya verdikleri askeri malzemenin listesini açıkladı. Listede 500 Stinger füzesi, 100 bin el bombası, 100 makineli tüfek, 16 milyon mermi, 23 bin kask, 178 araç, 1 sahra hastanesi ve 1200 hasta yatağı gibi çeşitli silah ve malzemeleri yer alıyor. 21 Haziran
Savaş – Ukrayna – Rus gazeteci Muratov, Ukraynalı çocuklara yardım için Nobel madalyasını 103,5 milyon dolara sattı. 21 Haziran
Yaptırımlar – Rusya : Putin karşıtı Pussy Riot adlı müzik grubunun üyesi Maria “Masha” Alyokhina, Batılı kurumların Rus sanatçılarına ve eserlerine uyguladığı yaptırımlar için “aptalca” yorumunu yaptı. Masha, sanatçıların savaş karşıtı bir söylem oluşturmak için birlik olması gerektiğini vurguladı. Alyokhina, “Ukrayna’yı Çaykovski işgal etmedi. Gerçekten yaptırım uygulamak istiyorsanız, Rus petrolünü ve doğalgazını tamamen yasaklayın” dedi. 21 Haziran
Enerji – Rusya – Çin : Rusya, Suudi Arabistan’ı geçerek Çin’in en büyük petrol tedarikçisi oldu. 21 Haziran
Uyuşturucu – Çek Cumhuriyeti : Polis, muz sevkiyatında yanlışlıkla süpermarketlere teslim edilen yaklaşık 70 milyon sterlin (yaklaşık 1.4 milyar TL) değerinde kokain ele geçirdi. Çek polisi yaptığı açıklamada, “Soruşturma memurları, aynı partiye ait malların Çek Cumhuriyeti’ndeki başka yerlere de dağıtıldığını tespit etti” dedi. 21 Haziran
Enerji – Lübnan – Suriye – Mısır: Her üç ülke anlaşmayı imzaladı. Arap Doğal Gaz Boru Hattı’nda gaz akışı sağlanacak. 21 Haziran
Litvanya – Rusya : Litvanya Dışişleri Bakanı Gabrielius Landsbergis, Putin gitse bile Rusya’yı halen “tehdit” olarak göreceklerini söyledi. 21 Haziran
Rusya – Amerika : Kremlin Sözcüsü Dmitriy Peskov, Ukrayna ordusunda savaşan 2 ABD’li paralı askerin ellerinde olduğunu söyledi. 21 Haziran
Mali – Mağrip El Kaidesi’ne (AQIM) bağlı Katiba Macina terör örgütü, Mali’nin iç kesimlerindeki köylere terör saldırıları düzenledi. 132 sivil hayatını kaybetti. 22 Haziran
Finlandiya – Rusya B NATO’ya katılma talebinde bulunan Finlandiya’nın Genelkurmay Başkanı General Timo Kivinen, ülkesinin on yıllar boyunca bir Rus işgaline karşı hazırlandığını ve bunun gerçekleşmesi durumunda kendilerini savunacaklarını açıkladı. 22 Haziran
Gıda – Rusya – Ukrayna : Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Mariya Zaharova, Ukrayna tahılının yabancı gemiler ile çıkarılmasını sağlamaya hazır olduklarını açıkladı. Zaharova, Karadeniz ve Azak Denizi’nde insani koridorların güvenli çalışması için gerekli koşulların Rus güçlerince oluşturulduğunu belirterek, tarım ürünlerinin ihracatı için Mariupol ve Berdyansk limanlarının kullanılabileceğini söyledi. Zaharova, “Rusya’nın, Ukrayna tahılının yabancı gemilerle çıkarılmasını sağlamaya hazır olduğunu teyit ediyoruz. Bu, gemilerin silah kaçakçılığı konusunda kontrol edilmesi ve Kiev’in Karadeniz’de kışkırtıcı eylemlerden, mayın tehdidi ve gerilim oluşturmaktan vazgeçmesi şartıyla gerçekleşebilir. Tahıl, gübre, enerji ve diğer kritik ürünlerin ihracatı konusunda yükümlülüklerimizi yerine getirmeye hazır olduğumuzu bir kez daha teyit ediyoruz.” dedi. 22 Haziran
Rusya – ABD – Nike: ABD merkezli spor giyim markası Nike de Rusya’dan tamamen çekilme kararı aldığını açıkladı. Mart ayında Nike, Rusya’daki müşterilere mal teslimatını garanti edemediğini ve bu nedenle “Nike.com” web sitesi ve mobil uygulamasındaki satın almaların “geçici olarak askıya alındığını” açıklamıştı. Mayıs ayında şirket, Rusya’daki ortaklarıyla yeni sözleşmelere gitmediğini ve mevcut sözleşmeleri yenilemeyeceğini açıklamıştı. 23 Haziran
AB – Ukrayna – Moldova – Gürcistan : Avrupa Birliği (AB) liderleri, Ukrayna ve Moldova’ya “aday ülke” statüsü verilmesini kararlaştırdı.
Ukrayna, AB’ye adaylık başvurusunu 28 Şubat 2022’de, Moldova ve Gürcistan ise 3 Mart 2022’de yapmıştı. AB Komisyonu, 17 Haziran’da Ukrayna ve Moldova’ya adaylık statüsü verilmesi yönünde görüş bildirdi. Komisyon, Gürcistan için ise Avrupa perspektifi sunulması ve kriterleri karşılaması kaydıyla durumunun daha sonra yeniden değerlendirilmesini tavsiye etti. Adaylık statüsü, bir ülkenin uzun yıllar sürecek AB’ye katılım sürecindeki ilk adımı oluşturuyor. Bir ülkeye aday statüsü verilmesinden sonra koşulların yerine getirilmesi şartıyla ilerleyen aşamalarda katılım müzakereleri başlıyor. 23 Haziran
Amerika-NATO-AB-Ukrayna- Rusya-Çin : Amerika, Ukrayna’ya 450 milyon dolarlık, gelişmiş füze sistemlerinin de bulunduğu yeni silah paketi gönderiyor. Rusya-Ukrayna savaşının başlangıcından bu yana Ukrayna’ya 13 silah paketi açıklayan ABD’nin sadece Ukrayna’ya ayırdığı silah bütçesi 6.1 milyar dolara ulaştı. 24 Haziran
NATO – İspanya : NATO’nun 28-30 Haziran’daki zirvesine ev sahipliği yapan İspanya’nın başkenti Madrid’de binlerce kişi, “Barış için NATO’ya hayır” başlıklı NATO karşıtı gösteri düzenledi. 26 Haziran
İngiltere – Togo – Gabon : Eski Fransız sömürgesi Togo ve Gabon, resmen İngiliz Milletler Topluluğu (Commonwealth) üyesi oldu. 26 Haziran
Rusya-Kanada-USA-EU-NATO-Ukrayna: Rusya Dışişleri Bakanlığı, siyasi yetkililer dahil 43 Kanada vatandaşının ülkeye girişine yasak getirildiğini bildirdi. 27 Haziran
Rusya – Yunanistan – ABD – AB – NATO – Ukrayna – Çin : Yunanistan’ın Moskova Büyükelçiliği’nde görevli 8 diplomat “istenmeyen kişi” ilan edildi. Ve bu diplomatların 8 gün içinde ülkeyi terk etmeleri istendi. 27 Haziran
AB-Avrupa Birliği’nin dış ilişkiler ve güvenlik politikası için Josep Borrell, önemli kararların alınmasını engelleyen oybirliği ilkesinden vazgeçilmesi gerektiğini söyledi. 27 Haziran
Siyaset – Seçimler
Fransa – Fransa Başbakanı Elisabeth Borne, genel seçimlerde partisinin meclis çoğunluğunu kaybetmesi üzerine istifa etti. Cumhurbaşkanı Macron, istifayı reddetti. 21 Haziran
İsrail – İsrailli milletvekilleri, ekim ayında erken seçimlere gidilmesi amacıyla meclisin feshedilmesini içeren tasarıyı hazırlık oturumunda onayladı. 22 Haziran
Avustralya: Avustralya’nın Victoria eyaletinde Nazilerin sembolü gamalı haç yasaklandı. Son dönemde radikalleşme oranında görülen artışın yasaya gerekçe olduğu belirtildi. Buna göre gamalı hacı sergileyenlere 22 bin Avustralya doları ile 12 hapis arasında değişen cezalar verilecek.
Bulgaristan: Parlamentodan güvenoyu alamayan Başbakan Kiril Petkov, kabinesinin istifa mektubunu Cumhurbaşkanlığına sundu. 27 Haziran.
Küresel ısınma ve iklim değişikliği
AB – Almanya : Yeni benzinli ve dizel otomobillerin 2035’te yasaklanması planını reddetti. Almanya Maliye Bakanı Christian Lindner, Alman hükümetinin Avrupa Birliği’nin (AB) yeni benzinli ve dizel otomobil satışının 2035’ten itibaren yasaklanmasını içeren yasal düzenlemesini kabul etmeyeceğini söyledi.
Hindistan – Bangladeş : Her iki ülkede şiddetli muson fırtınalarının neden olduğu yıldırım çarpmaları ve toprak kaymalarında en az 59 kişinin öldüğü açıklandı. Bangladeş hükümet yetkilileri, son sel felaketini ülkede 2004’ten bu yana yaşanan “en kötü sel” olarak nitelendirdi. 21 Haziran
Kanada – Kanada, iklim değişikliği ve kirlilik ile mücadele için yıl sonundan itibaren tek kullanımlık plastik üretiminin ve ihracatının yasaklanacağını duyurdu. Çevre Bakanlığı yaptığı açıklamada, çoğu plastik bakkal poşeti, çatal bıçak ve pipetin tıbbi ihtiyaç dışında yasak kapsamına alınacağını söyledi. 22 Haziran
Alpler: Fransız Alpleri’nde karın rengi kırmızıya döndü. Karın erimesini hızlandıran bu durumun iklim değişikliğinden kaynaklandığı düşünülüyor. Bilim insanları dağdaki bu değişimin nedenini araştırıyor.
Sağlık
Covid-19 – Tayvan : Covid 19’un bir belirtisi daha ortaya çıktı. Tayvan’da 6 yaşındaki bir çocuğun, Covid-19 virüsüne yakalandıktan sonra tırnakları beyazladı. 21 Haziran
Covid-19 – İngiltere : İngiltere’de uzmanlar koronavirüs vakalarında artış yaşandığını belirtirken Omicron’dan türeyen yeni BA.4 ile BA.5 alt varyantlarının baskın olduğuna işaret ediyor ve bu varyantların antikorlara karşı daha dirençli olduğunu ve akciğeri hedef aldığını düşünüyor. 21 Haziran
Maymun Çiçeği – Nijerya : Virüsün17 eyalete yayıldığı, 41 yeni vaka tespit edildiği, bir kişinin de hayatını kaybettiği açıklandı. 21 Haziran
Maymun Çiçeği : İngiltere’de yapılan yeni bir çalışma, maymun çiçeği salgının 10 kat büyüyeceği konusunda uyardı. Çalışma, corona virüs (Covid-19) salgını sırasında, İngiltere’de hükümete danışmanlık yapan SAGE üyeleri arasında yer alan London School of Hygiene & Tropical Medicine’nde epidemiyolog olan Prof. Dr. John Edmunds tarafından yürütüldü.
Maymun Çiçeği : Maymun çiçeği vakaları artmaya devam ediyor. Güney Afrika Cumhuriyeti’nde ilk maymun çiçeği vakası tespit edilirken, Gana’da bir haftada 18 kişide maymun çiçeği virüsü tespit edildi. 23 Haziran
Doğal Felaketler
Deprem – İran: İran’ın güneyindeki Hürmüzgan eyaletinde 5.2 büyüklüğünde deprem meydana geldi. 22 Haziran
Deprem – Afganistan : Afganistan’ın Host vilayetinde 5.9 büyüklüğünde deprem meydana geldi. 22 Haziran – Hayatını kaybedenlerin sayısı 1200’e yükseldi. Yaralı sayısı da yaklaşık 2 bin kişi…
Sel – Hindistan : Hindistan’ın kuzeydoğusundaki Assam, Meghalaya ve Arunaçal Pradeş eyaletlerinde etkili olan muson yağmurlarının yol açtığı sel, heyelan ve kazalarda hayatını kaybedenlerin sayısı 131’e yükseldi.22 Haziran
Avustralya’nın Victoria eyaletinde Nazi sembolü olarak da bilinen gamalı haçların (svastika) sergilenmesi yasaklandı. 6 ay içinde yürürlüğe girmesi beklenen yasaya uymayanlar, 1 yıla kadar hapis veya 22 bin Avustralya doları (yaklaşık 263 bin lira) para cezasına çarptırılabilecek. 22 Haziran
Deprem – İran : İran’ın güneyindeki Hürmüzgan eyaletinde 5,6 büyüklüğünde deprem meydana geldi. 25 Haziran
Sel – Bangladeş: Bangladeş’teki selde hayatını kaybedenlerin sayısı 73’e ulaştı. 25 Haziran
Deprem – İran : İran’ın güneydoğusundaki Kirman eyaletinde 5,4 büyüklüğünde deprem meydana geldi. 26 Haziran
Hayvan hakları
Çin – Çin’de polis, Yulin şehrindeki “köpek eti festivali” için 386 köpeğin taşındığı bir kamyonu durdurarak köpekleri öldürülmekten kurtardı. 22 Haziran
Kolombiya – Kolombiya’nın Espinal kentinde düzenlenen “Corraleja” adlı boğa güreşi festivalinde, izleyicilerin bulunduğu tribünün çökmesi sonucu ilk belirlemelere göre en az 4 kişi öldü, yüzlerce kişi yaralandı. Yetkililer, ölü sayısının artmasından endişelendiklerini açıkladı. 27 Haziran
İnsan Hakları
Göçmenler – İngiltere : İngiltere İçişleri Bakanlığı, 1 yıl sürecek pilot uygulama kapsamında bazı göçmenlere GPS takip cihazı takmaya hazırlanıyor. Mülteci Konseyi Başkanı Solomon savaş ve zulümden kaçan insanlara suçlu muamelesi yapılmasının ‘dehşet verici’ olduğunu söyledi.21 Haziran
Göçmen çocuklar – Hollanda : Hollanda Adalet ve Güvenlik Bakanlığı ile Sağlık, Refah ve Spor Bakanlığının hazırlattığı raporda, iltica başvuru sürecinin uzunluğu sebebiyle iltica merkezinde bekletilen çocuklara yeterli bakım ve eğitimin verilemediği açıklandı.Raporda, başvuru sürecinin uzunluğu sebebiyle çocukların 14 haftaya kadar bu merkezlerde beklemek zorunda kaldığı belirtildi. Raporda, 10 binin üzerinde çocuğun geçici iltica merkezlerinde bekletildiği ve bunların 1450’sinin ebeveyninin yanında olmadığı kaydedildi. 21 Haziran
Göçmen – Avustralya : Avustralya İçişleri Bakanlığı, insan kaçakçılığını ve ülkeye gelen mülteci akınını önlemek için 4 bin Sri Lankalı balıkçı teknesi ve gemisine Araç Takip Sistemi (VMS) takılacağını açıkladı. İngiltere daha önce ülkeye illegal giren mültecilere Elektronik Takip (EM) cihazı takarak mültecilerin ülke içindeki hareketlerini takip edeceğini duyurmuştu. 22 Haziran
Kürtaj hakkı – Amerika – ABD Yüksek Mahkemesi, ülke genelinde kürtaj hakkını anayasal olarak garanti altına alan 1973 tarihli “Roe-Wade’” kararını iptal etti. Böylece 50 yıldır yürürlükte olan kürtaj hakkına son verildi.
Vatikan – Kürtaj hakkı: ABD Yüksek Mahkemesinin kürtajı anayasal hak olmaktan çıkarmasını haklı buldu. Açıklamada, “insan yaşamının korunması, bireysel hakların kullanımıyla sınırlı kalabilecek bir sorun değildir. Bu toplumsal öneme sahip bir sorundur” denildi. 25 Haziran
İspanya – Fas : İspanya’nın Melilla bölgesine geçmeye çalışan 500 kişilik Fas kafilesi güvenliklerle çatıştı. 18 kişi hayatını kaybetti. 25 Haziran
Silahlanma -ABD – Silah şiddetini önlemek amacıyla, silah alımını kısıtlayan ve yasa dışı silahların denetlenmesine olanak tanıyan yasayı Biden imzaladı. Ve yeni düzenleme yürürlüğe girdi. 25 Haziran
Kültür-Sanat
Yaptırımlar – Rus sanatçılar : Putin karşıtı Pussy Riot adlı müzik grubunun üyesi Maria “Masha” Alyokhina, Batılı kurumların Rus sanatçılarına ve eserlerine uyguladığı yaptırımlara “aptalca” yorumunu yaptı. Sanatçıların savaş karşıtı bir söylem oluşturmak için birlik olması gerektiğini vurgulayan Alyokhina, “Ukrayna’yı Çaykovski işgal etmedi. Gerçekten yaptırım uygulamak istiyorsanız, Rus petrolünü ve doğalgazını tamamen yasaklayın” dedi. 21 Haziran
Yaptırımlar – Ukrayna – Rus kültürü: Ukrayna’da rus kültürüyle bağlantılı cadde ve yer isimleri değiştirilmeye başladı. Ukrayna Parlamentosu, nüfusunun önemli bir kısmının Rusça konuştuğu ülkede kamuya açık mekânlarda ve yayın organlarında Rusça şarkı çalınmasını yasakladı. Bazı kentlerde ünlü Rus şairi Puşkin’in heykelleri sökülmeye başladı. Ukrayna yönetiminden bazıları aynısını, liman kenti Odessa’da da yapmak istiyor. Fakat Odessa, Puşkin’le özdeşleşmiş bir kent. Odessa Belediye Başkanı Truhanov ise bu tür girişimlere karşı olduğunu açıkladı. Savaşın başından beri, Rus kültüründen arınma çabalarına yönelik ilk önemli itiraz bu oldu. 21 Haziran
Bilim ve Teknoloji
Toyota – Japonya : Japon otomotiv şirketi Toyota, seri üretimdeki ilk tam elektrikli modeli olan 2700 adet bZ4X’i, tekerleklerin yerinden çıkmasına yol açabilecek bir sorun nedeniyle servislere geri çağırdı. 24 Haziran
Keşif
Yunanistan – Girit Adası yakınlarındaki 2000 yıllık bir batıktan, Yunan ve Roma mitolojisinin en bilinen kahramanlarından Herkül’ün kayıp mermer kafası bulundu. M.Ö. 60 yılına ait olduğu ifade edilen Antikythera batığında bulunan Herkül’ün daha önce 1900 yılında da gövdesi bulunmuştu. Keşifler, Doğu Akdeniz’den Roma’ya doğru yolculuk ettiği varsayılan batığın büyük olasılıkla yaklaşık 40 metre uzunluğunda bir ticaret gemisine ait olabileceğini gösteriyor.
Kamboçya : Dünyanın en büyük tatlı su balığı Kamboçya’da keşfedildi: Mekong Nehri’nde yakalanan dev vatoz 300 kilogram ağırlığında ve 4 metre uzunluğunda. Araştırmacılar, balığın hareketlerini ve davranışlarını izlemek için elektronik bir çip taktı ve sonra yeniden Boramy’i nehrine bıraktı. 21 Haziran
Bebek Mamut – Kanada : Yukon eyaletindeki bir altın madeninde çalışanlar, vücudunun neredeyse tamamı bozulmamış, 30 bin yıllık yünlü bebek mamut buldu. Uzmanlar, tüylü mamutun dişi gibi göründüğünü ve 2007 yılında keşfedilen “Lyuba” adlı yünlü mamutla aynı boyda olduğunu söyledi.
Çalışma Hayatı
Rolls Royce : İngiltere’de araba markası Rolls Royce, 14 binden fazla çalışanına artan hayat pahalılığı nedeniyle bir sefere mahsus 2 bin sterlinlik bir ödeme yapacak.
