Menu
Le notizie dall’Italia.
Haberler : Haftalık kısa dünya turu
Vita gazette – ABD’den NATO’ya ve AB’ye, Rusya’dan, Çin’e ve Pasifiklere… Enerjiden silahlanmaya ve açlığa… Kültür ve sanattan tarihe… Doğal afetlerden yeni keşiflere ve teknolojiye… Tarihe kaydedilen önemli notlar… (29 Ağustos – 5 Eylül 2022)
İnsan ve hayvan hakları
İngiltere: İşçi Sendikası Kongresi’nin yaptığı ankete göre etnik azınlıklar yoğun bir şekilde kurumsal ırkçılığa maruz kalıyor. 5 işçiden 2’si, son beş yılda çalıştığı iş yerinde kurumsal ırkçılıkla karşı karşıya kaldı. Ankete katılanların 4’te 1’inden fazlası alay, ırkçı şakalar, klişe ifadeler ve görünüşleri hakkında yapılan yorumlardan kötü etkilendi. Her 5 işçiden 1’i kendilerine yönelik veya yanlarında ırkçı sözler sarf edildiğini ve görünüşleri nedeniyle işyerinde zorbalığa veya tacize uğradıklarını söyledi. Katılımcıların yüzde 38’i, iş yerlerinde tacizin en çok çalışma arkadaşlarından kaynaklandığı söyledi. Yüzde 17’si ise doğrudan “yönetici veya yetkiye sahip kişiler” olduğuna dikkati çekti. 13 çalışandan 1’i (yüzde 8) yaşadıkları ırkçılık nedeniyle işini bıraktı ve 3’te 1’inden fazlası (yüzde 35) en son yaşadığı ırkçı olayın kendilerini iş yerinde daha az güvende hissetmelerine neden olduğunu bildirdi.
Küresel ısınma – İklim değişikliği – Doğal felaketler
ABD – San Francisco Bay isimli körfez bölgesinde, denizin aşırı kirlenmesi ve sudaki oksijen miktarının düşmesi sonucu, kumsalları kaplayan toplu balık ölümleri görüldü. (31 Ağustos)
Pakistan: Muson yağmurları nedeniyle ölenlerin sayısı 1162’ye yükseldi. (31 Ağustos)
İspanya: Tenis topu büyüklüğündeki dolu yağışı oldu. Bu sırada 1 yaşındaki bir bebek hayatını kaybetti. 29 kişi de yaralandı. (31 Ağustos)
Nijerya: Nijerya’daki şiddetli yağışların ardından bir nehirde 15 kişinin cesedi bulundu. Ülkede bu sene şiddetli yağışlardan hayatını kaybedenlerin sayısı 115’e ulaştı. (1 Eylül)
İngiltere: İklim krizini ele almak için halk meclisi kurulması talebinde bulunan çevreci protestocular, kendilerini Avam Kamarası Başkanı Lindsey Hoyle’ın koltuğuna yapıştırarak eylem yaptı. “Extinction Rebellion” adlı çevreci grubun diğerleri dışarıda, “İnsanların karar vermesine izin verin” ve “Halk meclisi şimdi” yazılı pankartlar taşıdı. Protestocuların, parlamentoya yapılan resmi bir turla binaya girdikleri açıklandı. (2 Eylül)
Kazakistan – Ülkede çıkan orman yangını, 43 bin hektar alana yayıldı. 1 kişi öldü, 100’den fazla ev zarar gördü. Ülkenin kuzeyindeki ormanlık alanda 2 Eylül’de çıkan yangın, hava sıcaklığının 38 dereceye kadar yükselmesi ve şiddetli rüzgar gibi nedenlerle aniden yayılarak çevre köylere yayıldı. (4 Eylül)
Sağlık
DSÖ: Dünya Sağlık Örgütü ve Birleşmiş Milletler Çocuklara Yardım Fonu (UNICEF), dünya genelinde tıbbi tesislerin yarısında basit hijyeni sağlayan unsurların olmadığını açıkladı. (30 Ağustos)
Maymun Çiçeği: ABD’nin Texas eyaletinde maymun çiçeği bağlantılı ilk ölümün gerçekleştiği açıklandı. Ülke bu hastalıkla ilgili olarak da alarm durumuna geçti. Virüs, ülkenin 50 eyaletine yayılırken ABD Sağlık ve İnsan Hizmetleri Bakanlığı aşı çalışmaları için harekete geçti. (30 Ağustos)
Dang Humması: Filipinler’de hummadan hayatını kaybedenlerin sayısı 400’e yükseldi.
(30 Ağustos)
Yeni gizemli Virüs: Arjantin’de bilinmeyen akciğer enfeksiyonundan zatürre hastalığı nedeniyle 3 kişinin öldüğü ve 6 kişinin enfekte olduğu açıklandı. Yetkililer vakaların Covid-19 de dahil olmak üzere 30’dan fazla virüs ve bakteri için test edildiğini ama bunların negatif çıktığını açıkladı. Durumun daha önce bilinmeyen yeni bir virüsün varlığını gösterdiğini söyleyen uzmanlar, hastaların karantinaya alındığını bildirirken, DSÖ ve EMA ise vakaları yakından izlediğini duyurdu. Hastalığın belirtileri yüksek ateş, nefes darlığı ve karın ağrısı olarak sıralanıyor. (1 Eylül)
Çin: Ülkede Covid-19 vaka sayısı yükselmeye devam ediyor. Ülkenin güneyinde yer alan ve teknoloji merkezi olarak görülen Shenzen kentinde kısıtlamalar sıkılaştırıldı. Kentin en yoğun nüfuslu bölgesi olan Baoan’da büyük ve kapalı alanlarda etkinliklere üç günlük yasak getirildi. (1 Eylül)
Covid-19: Avrupa Birliği’nin (AB) ilaç düzenleyicisi Avrupa İlaç Kurumu (EMA), Covid-19’a karşı varyantlara uyumlu şekilde geliştirilen aşılara onay verilmesinin ardından, hiç aşı olmayanlara orijinal, takviye doz alacaklara yeni varyantlara uyumlu aşıların yapılacağını duyurdu. (2 Eylül)
Sanat – Kültür – Tarih – Gelenek
Brezilya – Bolivya sınırında yaşayan yerli bir kabilenin son üyesi olan ve ‘Çukur adam’ olarak bilinen kişi hayatını kaybetti. 60’lı yaşlarında olduğu tahmin edilen yerlinin cesedi 23 Ağustos’ta kulübesinin yakınında bulundu. (30 Ağustos)
ABD – ABD’nin 44. Başkanı Barack Obama, Netflix’teki ulusal parklar belgeseli seslendirmesiyle Emmy Ödülü kazandı. (4 Eylül)
Bilim -Teknoloji – Yeni Buluşlar
Portekiz: Ülkenin batısındaki Pombal beldesinde, 2017 yılında bulunan ve paleontologların o tarihten bu yana ortaya çıkarmak için çalıştığı devasa dinozor fosilinin, Avrupa topraklarında yaşamış en büyük dinozora ait olduğu ortaya çıktı. (31 Ağustos)
Twitter: Tartışmalı ‘düzenleme’ özelliğinin test edildiğini açıkladı. Buna göre geçmişte paylaştıkları memnun olmayanlar, silip yeniden mesaj paylaşma yerine, düzeltme yapabilecekler. Bunun süresi de paylaştıktan sonra kısa bir zaman dilimini içerecek. (1 Eylül)
Çin: Hebei eyaletinde yüzlerce yıllık imparatorluk fermanı bulundu. Taşrada bir hanede bulunan 325 yıllık ferman, 1,6 metre uzunluğa ve 0,3 metre genişliğe sahip ve hem Çince hem de Mançu dilinde yazılar içeriyor. Belgenin, Qing Hanedanlığı’nın resmi sistemi ve toplumunun incelenmesi açısından önemli referans değerine sahip olduğu, yerel tarih ve kültür araştırmaları hakkında önemli bilgiler içerdiği açıklandı. (2 Eylül)
Türkiye: Bursa şehrinin İznik ilçesinde, Roma dönemine ait bir lahit bulundu. Değerli figürlerle süslü lahit arkeoloji müzesine taşındı. (2 Eylül)
Çin: Mobil oyun şirketi, NetDragon Websoft, yapay zeka destekli sanal bir insansı robot olan Tang Yu’yu iştiraki Fujian NetDragon Websoft’un CEO’su olarak atadı. Şirketten yapılan açıklamaya göre Tang Yu, süreç akışını düzene sokacak, iş görevlerinin kalitesini artıracak ve yürütme hızını artıracak. (2 Eylül)
Samsung- Firma yetkilileri, ABD sunucularına gerçekleştirilen siber saldırıda, bazı kullanıcı verilerinin çalınmış olabileceğini açıkladı. (4 Eylül)
Uluslararası ilişkiler ve stratejiler
AB – Ukrayna: Avrupa Birliği, Ukrayna ordusunun eğitilmesi için AB askeri yardım misyonu kurulmasına yönelik çalışmaları başlatma konusunda uzlaştı. (30 Ağustos)
BM – Genel Sekreter Antonio Guterres, dünya ülkelerine tüm nükleer denemelerin yasaklanmasına yönelik antlaşmanın yürürlüğe konulması çağrısı yaptı. (30 ağustos)
Yaptırımlar –Rusya: Avusturya, Rusya’ya vize yasağına itiraz etti. Avusturya, Rus vatandaşlarına yönelik toptan bir vize yasağının Rus sivil toplum kuruluşlarıyla son bağların da kopartılmasına yol açacağını duyurdu. (30 Ağustos)
AB – Rusya: Avrupa Birliği, Ruslara tanınan vize kolaylığı anlaşmasını tek taraflı olarak askıya aldı. (31 Ağustos) Kremlin Sözcüsü Dmitri Peskov, AB’nin Rusya ile vize kolaylığı anlaşmasını askıya alacağını duyurmasına, “Bir dizi saçmalıktaki başka bir gülünç karar” yorumunu yaptı. (1 Eylül)
AB – Rusya – Fransa : Ukrayna savaşının temel amacının Avrupa’yı bölmek olduğuna dikkat çeken Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron, Rusya ile diyalogu sürdürmekten yana olduğunu söyledi. Moskova ile iletişim kuran tek ülkenin Türkiye olmaması gerektiğini vurgulayan Macron, müzakere edilmiş bir barış için şimdiden hazırlıkların yapılması gerektiğini söyledi. Macron, “Bir diplomatın görevi herkesle, özellikle de aynı fikirde olmadığımız insanlarla konuşmaktır. Dolayısıyla müttefiklerimizle koordineli olarak çalışacağız”dedi. (1 Eylül)
Kosova – Sırbistan: Her iki ülke vatandaşlarının kimlik kartlarıyla seyahat edebilmelerini öngören anlaşma uygulanmaya başladı. (1 Eylül)
ABD – Çin: ABD, çip üreticisi Nvidia’ya yapay zeka çalışmalarında en çok kullanılan iki çip türünün Çin’e ihracatını durdurması için talimat verdi. (1 Eylül)
Enerji: Rus enerji şirketi Gazprom, “belirtilen ödeme süresi içinde ödemeyi tam olarak yapmamasını” gerekçe göstererek, Fransa’ya gaz sevkiyatını askıya alacağını açıkladı. (31 Ağustos) Rusya Başbakan Yardımcısı Aleksandr Novak, Rus petrolüne yönelik tavan fiyat uygulanmasını destekleyen ülke ve şirketlere petrol ve petrol ürünü satmayacaklarını söyledi. (1 Eylül) Macaristan Dışişleri Bakanı Peter Szijjarto, ülkesinin Rusya’dan tedarik olmadan doğalgaz ihtiyaçlarını karşılayamayacağını söyledi. Szijjarto, “Gazı sırt çantasında ya da trenle taşıma imkanınız olmadığı sürece bir gaz boru hattı kullanmalısınız. Bölgemizin altyapısına ve coğrafyasına bakarsanız, Rusya’yı dışlayamazsınız” diye konuştu. (1 Eylül) G7 ülkelerinin maliye bakanları, Rus petrolüne tavan fiyat uygulanması konusunda anlaşmaya vardı. Moskova’nın gelirlerini azaltmayı ve enerji fiyatlarındaki artışın önüne geçmeyi hedefleyen karar kapsamında rafinerilerin ve ticari alıcıların Rus ham petrolü ithal etmesine yalnızca G7 koalisyonu tarafından belirlenen tavan fiyat üzerinden izin verileceği bildirildi. (2 Eylül) Gazprom, Avrupa’ya gaz akışını tamamen kesti. Gazprom, 31 Ağustos’ta Kuzey Akım’daki bir türbinde arızaların tespit edildiğini, bunların giderilmeden doğalgaz sevkiyatının yapılamayacağını belirterek doğalgaz sevkiyatının belirsiz bir süreliğine durdurulmasına karar verildiğini açıkladı. (2 Eylül) Almanya’da, Rusya’dan ithal edilen gaza bağımlılığı azaltmak ve enerji tasarrufu sağlamak amacıyla kamu binaları, heykeller, anıtlar ve tabelaların ışıkları yerel saatle 22:00’den itibaren kapatıldı. (2 Eylül) Hollanda’da bazı fabrikalar artan elektrik fiyatları nedeniyle üretimi durdurduklarını açıkladı. (3 Eylül)
Silahlanma: Almanya Başbakanı Olaf Scholz Ukrayna’ya yeni süper modern silahlar vereceklerini söyledi. (29 Ağustos) Almanya Savunma Bakanı Christine Lambrecht, Almanya Silahlı Kuvvetleri’nin depolarından Ukrayna’ya silah yardımı yapmanın artık mümkün olmadığını açıkladı. (1 Eylül), Ukrayna Başbakanı Denis Şmihal, Almanya ve ABD’ye çağrıda bulunarak, Ukrayna ordusu için modern tank yardımı tedarik edilmesini istedi. (2 Eylül) ABD – Çin – Tayvan: ABD, Çin’i kızdıran adımlarını somutlaştırdı. Tayvan’a 1,1 milyar dolarlık silah satışını onayladı. (2 Eylül)
Polonya: 2. Dünya Savaşı sırasında Nazilerin neden olduğu tahribat nedeniyle Almanya’dan 6,2 trilyon zloti (1,31 trilyon ABD doları) tazminat isteyeceğini duyurdu. (2 Eylül)
Yaptırımlar – Bulgaristan – Rusya: Turizm Bakanı İlin Dimitrov, ülkesinin Rus turistlerden istediği vize ücretini 35 avrodan 80 avroya çıkaracağını açıkladı. Dimitrov, bu kararı doğru bulmadıklarını ancak AB’nin aldığı karar doğrultusunda davranmak zorunda olduklarını ifade etti. (3 Eylül)
Ülkeler- Siyaset – Seçimler
Rusya: Sovyet Sosyalist Cumhuriyetler Birliği’nin (SSCB) son lideri Mihail Gorbaçov 91 yaşında tedavi gördüğü hastanede hayatını kaybetti. (30 Ağustos)
Küba: Küba devriminin unutulmaz lideri Che Guevara’nın en büyük oğlu Camilo, Venezuela’ya yaptığı bir gezi sırasında felç geçirerek hayatını kaybetti. 1960’ların başında doğan Camilo, hayatını babasının mirasını korumak için Che Merkezi’ne adamıştı. (30 Ağustos)
Malezya: Eski Başbakan Necip Rezak’ın eşi Rosmah Mansor’a, devlet ihaleleri karşılığında rüşvet istemek ve almak suçundan on yıl hapis cezası verildi. (1 Eylül)
Myanmar: Devrik lideri Aung San Suu Kyi, seçimlerde hile yapma suçlamasıyla 3 yıl hapis cezasına çarptırıldı. (3 Eylül)
Sri Lanka: Protestocuların evi ve ofisini basmasının ardından ülkeyi terk eden eski Devlet Başkanı Gotabaya Rajapaksa, ülkesine geri döndü. (3 Eylül)
Rusya: Sovyet Sosyalist Cumhuriyetler Birliği’nin (SSCB) son lideri Mihail Gorbaçov başkent Moskova’da, Sendikalar Meclisi Sütunlar Salonu’nda düzenlenen cenaze töreninin ardından toprağa verildi. (3 Eylül)
Çekya: Başkent Prag’da yaklaşık 70 bin kişi, hükümetin enflasyona karşı kayıtsızlığı ile AB ve NATO politikalarına karşı sokaklara çıktı. (4 Eylül)
