Menu
Le notizie dall’Italia.
DSÖ’den ‘maymun çiçeği’ uyarısı
Vita Gazette –Yaz yangını gibi dünyada hızla yayılmaya başlayan Maymun Çiçeği virüsü ile ilgili olarak Dünya Sağlık Örgütü’nden , “hızla yayılabilir” uyarısı geldi. İtalya’da bir kişinin ardından iki kişide daha virüse rastlandı. Sağlık otoriteleri şu anda bir alarm durumunun olmadığına dikkat çekerken, Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ), yaz partileri ve festivaller nedeniyle virüsün hızlı yayılabileceği uyarısını yaptı. DSÖ’nün açıklamasına göre, şu ana kadar virüsün bulaştığı kişiler içinde biseksüel ve eçcinsel erkekler ağırlıkta.
Maymun Çiçeği Virüsü İngiltere, İspanya, Portekiz, Almanya, Brüksel ve İtalya’nın yanı sıra Amerika Birleşik Devletleri, Kanada ve Avustralya’ya kadar ulaştı. Almanya, maymun çiçeği virüsünü “Avrupa’da şimdiye kadarki en büyük salgın” olarak nitelendirdi.
Maymun çiçeği virüsü nasıl bulaşır?
Monkeypox virüsü insanlara çoğunlukla kemirgenler ve primatlar gibi vahşi hayvanlardan ve insandan insana bulaşıyor. Maymun çiçeği virüsü bir kişiden diğerine lezyonlar , vücut sıvıları, solunum damlacıkları ve yatak örtüsü gibi kontamine materyallerle temas yoluyla bulaşıyor. Yetersiz pişmiş et ve enfekte hayvanların diğer hayvansal ürünlerini yemek de olası bir risk faktörü olarak sıralanıyor.
Maymun çiçeği virüsü belirtileri
Maymun çiçeği virüsü, vücudun enfeksiyonlarla savaşma yeteneğini kısıtlıyor. Virüsün ilk belirtileri ateş, baş ağrısı, şişlikler, sırt ağrısı, kas ağrısı ve halsizlik olarak biliniyor. Ateş düştükten sonra, genellikle yüzde başlayan ve daha sonra vücudun diğer bölgelerine, çoğunlukla avuç içlerine ve ayak tabanlarına yayılan kaşıntılı kabarcıklar gelişiyor. Vücudun savaşamayacağı “diğer virüslerin ve bakterilerin de aynı anda olması halinde”, hastalar ölümcül bir şoka ve kan zehirlenmesine yenik düşebiliyor.
Bilim adamları sakin
Bilim adamları, maymun çiçeğinin Covid-19 gibi bir salgına dönüşmesini beklemiyor. DSÖ verileri de çiçek hastalığını yok etmek için kullanılan aşıların maymun çiçeği virüsü hastalığına karşı da yüzde 85’e kadar etkili olduğunu gösteriyor. Bazı ülkeler isteyenlere şimdilik bu aşıyı öneriyor.
Eşcinsel ve biseksüel bireyler
Diğer yandan Avrupa’dan ve İngiltere’den gelen bilgiler virüsün daha çok “eşcinsel ve biseksüel bireyler” arasında dolaşıma girdiğini gösteriyor. İngiltere Sağlık Güvenliği Ajansı (UKHSA) son maymun çiçeği virüsü vakalarının ağırlıklı olarak eşcinsel ve biseksüel bireyler arasında olduğu bilgisini paylaştı. Madrid’de hastaların durumlarının iyiye gittiği belirtilirken, vakaların çoğunluğunun eşcinseller arasında cinsel ilişki yoluyla bulaştığı bilgisi verildi. Kanada’da da araştırmacılar, şüpheli vakalardan bazılarına virüsün eşcinsel ilişki yoluyla bulaştığı ihtimali üzerinde durulduğunu açıkladı.
Çiçek aşıları yüzde 85’e kadar etkili
Maymun çiçeği vakalarının başka ülkelere yayılarak küresel salgına dönüşme ihtimali tartışılırken, virüsün ölüm riskine karşı etkili bir aşının olup olmadığı da araştırılıyor. Konuya ilişkin İngiltere Sağlık Güvenliği Ajansı, maymun çiçeği virüsü için özel bir aşı olmadığını, ancak çiçek hastalığı aşısının bir miktar koruma sağladığını belirterek, ihtiyaç duyulanlara aşının teklif edildiği bilgisini paylaştı.
Maymun Çiçeği’nin dünya turu
En son Kasım 2021’de ABD’de görülmesinin ardından aylar sonra yeniden Afrika dışına çıkan maymun çiçeği virüsü ilk olarak 7 Mayıs’ta İngiltere’de, bundan önce Nijerya’ya seyahat etmiş bir kişide tespit edildi. İlerleyen günlerde ülkedeki maymun çiçeği vakaları artarken 18 Mayıs itibarıyla toplam vaka sayısı 9’a çıktı. İngiltere Sağlık Güvenliği Ajansı (UKHSA), yeni vakaların virüsün endemik olduğu bir ülkeyle herhangi bir seyahat bağlantısı olmadığını, bu nedenle bulaşma yoluyla bireylerin enfekte olmasının mümkün olduğunu bildirdi. UKHSA, yeni vakalardan birinin başkent Londra’da, diğerinin ise ülkenin güney doğusunda tespit edildiğini açıkladı. Ülkede vaka sayısı 20’ye ulaştı.
İngiltere’nin ardından virüsün yayıldığı İspanya’da Sağlık Bakanlığı verilerine göre mevcut durumda 7 kesinleşmiş, 24 de şüpheli maymun çiçeği vakası bulunuyor. Vakaların hepsi Madrid’de görülürken hastaların sağlık durumlarının iyiye doğru gittiği bildirildi. İspanya’dan gelen bilgiler, çoğunluğun eşcinseller arasında cinsel ilişki yoluyla bulaştığı belirtildi. Portekiz, 17 Mayıs’ta, 5 kişide maymun çiçeği virüsü görüldüğünü duyurdu.
İtalya’da ilk vaka, İspanya, Kanarya Adaları’ndan gelen bir kişide görüldü. Vaka sayısı üçe ulaşırken İtalya Yüksek Sağlık Enstitüsü (ISS) ülkedeki durum takip etmek amacıyla uzmanlardan oluşan özel bir görev gücü oluşturdu.
Maymun çiçeği virüsünün kıtada en son görüldüğü ülke ise İsveç oldu. Başkent Stokholm’de virüsün bulaştığı bir kişinin hastaneye yatırıldığı ve durumunun iyi olduğu açıklandı. Avrupa’nın dışında virüs, Amerika kıtasında ABD ve Kanada’da görüldü.Kanada hükümetinden dün yapılan açıklamada, ülkenin Montreal bölgesinde 17 şüpheli vaka olduğu kaydedildi. ABD’nin Massachusetts eyaletine bağlı Halk Sağlığı Birimi de 18 Mayıs’ta, Kanada’ya seyahat eden bir kişinin enfekte olduğu açıklamasını yaptı.
Virüsün tarihçesi
Monkeypox, kemirgenler ve primatlar gibi vahşi hayvanlardan kaynaklanan ve bazen insanlara sıçrayan bir virüs. İnsan vakalarının çoğu, hastalığın endemik olduğu Orta ve Batı Afrika’da görüldü. Hastalık ilk olarak bilim adamları tarafından 1958’de araştırma maymunlarında iki “çiçek hastalığı benzeri” hastalık salgını olduğunda tanımlandı. Bu nedenle “maymun çiçeği’ adı verildi. Bilinen ilk insan enfeksiyonu 1970 yılında Kongo’nun uzak bir bölgesinde 9 yaşındaki bir çocukta görüldü.
Endemik bir virüsün neden olduğu nadir hastalıklardan biri olarak bilinen maymun çiçeği, Kongo ve Batı Afrika türü olmak üzere ikiye ayrılıyor. Virüsün Kongo türünün yüzde 10’a kadar ölüm riski bulunurken Batı Afrika türünün ise her 2 vakadan birinde yüzde 1 ölüm oranına sahip olduğu biliniyor.
Tarihte ilk olarak 1958’de maymunda bulunan virüs, insanlar arasında ilk defa 1970’te Demokratik Kongo Cumhuriyeti’nde kayıtlara geçti. Kısa zamanda 11 Afrika ülkesine sıçrayan virüs, Afrika’nın dışında ilk olarak 2003’te ABD’de görüldü. Daha sonra 2018’de İngiltere ve İsrail, 2019’da Singapur ve 2021’de ABD’de, Afrika’ya seyahat eden bazı kişilerde maymun çiçeği virüsüne rastlandı. Şimdiye kadar en çok Afrika’da etkili olan virüs, 2017’de Nijerya’da en büyük salgına yol açarken ülkede 200 kişi virüse yakalandı ve vakaların yüzde 3’ü hayatını kaybetti.