Vita gazette – Unesco Dünya Mirası Komitesi, camiye çevrilen Ayasofya ve Kariye müzelerinde yapılan değişikliklerle ilgili Türkiye’den rapor istedi. Roma İmparatoru Justianian’ın Doğu Roma İmparatorluğu’na kazandırdığı en büyük mimari değer Ayasofya-Hagia Sophia diğer adı ile “Kutsal Bilgelik Bazilikası”, Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’ın kararıyla camiye çevrilmişti. Bunu İstanbul’daki en etkileyici Bizans anıtlarından Kariye Müzesi olarak bilinen Khora Manastırı Kilisesi’nin camiye dönüştürülmesi izlemişti. Unesco her iki dünya mirasında yapılan değişikliklerin bildirilmesi için Türkiye’ye 1 Şubat 2022’ye kadar süre verdi.

Çin’de düzenlenen yıllık toplantısında Dünya Mirası listesini gözden geçiren Birleşmiş Milletler Eğitim, Bilim ve Kültür Örgütü’ne (UNESCO) bağlı Dünya Mirası Komitesi, Ayasofya ve Kariye’de yapılan değişikliklerle ilgili Türkiye’den rapor istedi. Komite, Ayasofya ve Kariye’nin camiye  çevrilmesinin etkileri konusunda endişeli olduklarını belirterek, Türkiye’yi bu varlıklar üzerinde önemli değişiklikler yapmadan önce uluslararası diyalog ve işbirliğine çağırdı.

Türkiye, 1985 yılından beri Dünya Kültür Mirası listesinde yer alan Ayasofya’yı ve hemen ardından Kariye’yi geçen yıl camiye çevirmişti. Her iki kültürel varlık da camiye çevirme kararı öncesinde müze statüsündeydi. Dünya Mirası Komitesi, Türkiye’nin Ayasofya ve Kariye’de yapılan değişikliklerle ilgili güncellenmiş rapor sunması için 1 Şubat 2022 tarihine kadar süre tanıdı.  Ayasofla ve Kariye’nin korunmayan varlıkların miras listesinden çıkarılma riski bulunuyor.

Doğal ya da kültürel bir varlığın Dünya Mirası listesine alınabilmesi için Üstün Evrensel Değer ölçütünü karşılaması gerekiyor. Dünya Mirası listesinde yer alan doğal ve kültürel varlıklar, ev sahipliği yapan ülkelere prestij ve turizm geliri sağlıyor. Komite’nin, bu niteliğinin korunmadığını düşündüğü varlıkları “Tehlike Altındaki Dünya Mirası Listesi”ne alma, hatta tamamen Dünya Mirası listesinden çıkarma yetkisi bulunuyor.

Unesco aynı uyarıyı Venedik’e giren büyük gemiler konusunda da yapmış, İtalya hükümeti geçtiğimiz ay olağanüstü toplanarak bir Kanun Hükmünde Kararname ile rüya şehre büyük gemilerin girişinin yasaklanması kararını almıştı. Venedik böylece son anda listeden çıkarılma tehlikesinden kurtulmuştu. Son olarak İngiltere’nin Liverpool kenti, yeni inşa edilen modern binaların kentin özgünlüğünü ve bütünlüğünü bozduğu gerekçesiyle listeden çıkarılmıştı.